هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر دانش مالی و هوش مالی بر رفتار سرمایه گذاری سرمایه گذاران (مورد مطالعه : سرمایه گذاران شرکت‌های بورس اوراق بهادار) است. با توجه به این که شرکت‌های بورس اوراق بهادار در اقتصاد کشور نقش بسزایی دارند و می توانند تاثیر شگرفی در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور داشته باشند، لذا در تحقیق حاضر کلیه سرمایه گذاران در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جامعه تحقیق حاضر قرارگرفتند. بی سوادی مالی مشارکت کنندگان در تمامی بازارها، به خصوص بازارهای مالی، می تواند عملکرد آن بازارها را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین، یکی از مسائل اصلی در عملکرد کارایی بازارهای مالی، موضوع دانش مالی مشارکت کنندگان فعلی یا بالقوه است. سیاست گذارانی که بر اساس تئوری‌های اقتصاد بازار، سعی در توسعه بازارهای مالی دارند باید بدانند که حداقل سطح دانش مالی لازم برای مشارکت کنندگان در بازارهای مالی باید به چه میزان باشد تا اهداف مدنظر تحقق یابند و همچنین باید از سطح دانش مالی مشارکت کنندگان در دوره های زمانی مختلف ارزیابی درستی انجام شود. دانش مالی عبارت است از: توانایی یک فرد در استفاده از دانش و مهارتش برای مدیریت اثربخش منابع مالی خود به منظور امنیت مالی در طول عمر. با توجه به وجود پراکندگی و عدم اتفاق نظر در تعریف دانش مالی، دور از انتظار نیست که روش‌های مختلفی هم برای سنجش آن وجود داشته باشد، چرا که اساسا سنجش هر موضوعی تابع تعریف آن است، به این معنی که حدود و دامنه تعریف آن است که ابعاد و محتوی سنجش را مشخص می کند. با بررسی پژهش‌های انجام شده در زمینه دانش مالی، می توان گفت که آنها در محتوی سنجش و روش سنجش با یکدیگر اختلاف دارند(زاچاراکیسا،2018).

بررسی و تحلیل مالیه رفتاری سرمایه گذاران و فعالان بازار یکی از مباحث نوپای رشته مدیریت مالی محسوب می گردد. بر مبنای رویکردهای موجود در این زمینه تصمیم گیری سرمایه گذاران صرفا بر مبنای تجزیه و تحلیل کمی و عقلایی انجام نمی شود، بلکه عوامل ناشی از انتظارات بازار نیز تاثیر زیادی بر نحوه واکنش سهامداران به فعل و انفعالات بازار خواهد گذاشت. به دیگر سخن، مالیه رفتاری را می توان ادغام اقتصاد کلاسیک و علوم رفتاری و تصمیم گیری دانست(هانتون،2018).

احساسات و عواطفی که وجود دارند اغلب منجر به بروز رفتاری می شوند که متفاوت از رفتارهایی است که با سنجش هزینه ها و منافع بلندمدت فعالیت ها تعیین می شود. قیمت گذاری سهام شامل میزان منافع بلندمدت (حق سهام در خالص جریانات نقدی آتی به خاطر سرمایه گذاری) و هزینه ها (مخاطرات جریانات نقدی آتی) می باشد. بنابراین منطقی به نظر می رسد که اثرگذاری احساسات و عواطف سرمایه گذاران بر قیمت گذاری سهام مورد توجه قرار گیرد (ویمی،2017).

سرمایه گذاران در بازار سهام شامل گروه های مختلفی هستند که بزرگترین آن ها از نظر تعداد، سرمایه گذاران انفرادی هستند. اینان اشخاص حقیقی هستند که با استفاده از دانش فردی خود و همچنین علاقمندی به بازار سهام در این بازار مشارکت می کنند. گروه دیگری از مشارکت کنندگان کارگزاران هستند که علاوه بر وظایف اصلی خود که ارائه خدمت به سرمایه گذاران است، با توجه به سابقه حضور مستمر در بازار، نسبت به خرید و فروش سهام برای خود و مشتریان اقدام می نمایند(فریگو 2016).

از آنجایی که حضور افراد مختلف در بورس اوراق بهادار و سرمایه گذاران با گزینه‌های مختلفی برای سرمایه گذاری مواجه می شوند، رفتارهای متفاوتی از سوی سرمایه گذاران رخ می دهد. به همین دلیل بررسی این رفتارها در بین سرمایه گذاران و بررسی عوامل موثر بر آن در بورس ضروری است. این پژوهش سعی دارد با استفاده از دانش روانشناسی و معرفی عوامل روانشناختی به دانش مالی، رابطه بین کسب اطلاعات مالی و رفتار سرمایه گذاران را با نقش واسطه ویژگی‌های شخصیتی آنها بررسی کند و با تبیین آنچه در زمینه مبادلات در بورس اوراق بهادار تهران می گذرد، برای ارائه یک توضیح قابل قبول برای رفتار سرمایه گذاران را نشان دهد. هدف از این مطالعه کمک به سرمایه گذاران در اعمال رفتارهای صحیح سرمایه گذاری با آگاهی دادن در مورد ویژگی‌های شخصیتی آنها می باشد. افراد واقعی هر روز در بازارهای مالی فعال‌تر می شوند. این فعالیت با ظهور محصولات و خدمات مالی جدید روز به روز گسترده تر می شود. به دلیل ناپایداری محیط و تغییرات روز افزون در جامعه، مقوله ریسک همیشه وجود دارد. مقوله ریسک یکی از جنبه های اصلی و مهم در بقایای چرخه های زندگی انسان به ویژه در مدیریت بوده است. یکی از عوامل مهمی که بر تصمیمات مالی افراد تاثیر می گذارد، میزان ریسک پذیری آنها است.(محمدی،1400)

اگر سرمایه گذاران به شناخت بهتری از خود برسند و بکوشند تا ریسک های محتمل سرمایه گذاری را تصحیح نمایند می توانند بهتر عمل نموده و به یک برنامه منظم و تدوین شده سرمایه گذاری پایبند بمانند و پرتفوی سرمایه گذاری بهینه تری را تشکیل دهند که هم از نظر بازدهی و هم از نظر روانی مطلوبیت بیشتری را احساس می نمایند.

جهت دریافت متن کامل مقاله کلیک کنید