بانکداری اسلامی

در نظام مالی اسلامی، سنت قرض الحسنه به عنوان یکی از گزینه های جایگزین معاملات ربوی در تجهیز و تخصیص منابع معرفی شده است. قرض الحسنه پاسخگوی نیاز افرادی است که نه آنقدر نیازمندند که مستحق مساعدت بلاعوض باشند و نه آنقدر توانایی مالی دارند که بتوانند شغلی را راه اندازی نمایند. علیرغم جایگاه ویژه قرض الحسنه در نظام بانکداری بدون ربا، سازوکار نظام بانکی در حوزه فرآیندها و مراودات مالی نتوانسته است این هدف را کاملا تامین کند.

و این در حالی است که از طرفی به دلیل عدم توجه به اهمیت قرض الحسنه، قریب به نیمی از منابع قرض الحسنه به مصارفی غیراز اهداف تعیین شده اختصاص یافته و از طرف دیگر سهم سپرده ها و تسهیلات قرض الحسنه نیز به طور پیوسته کاهش یافته است و طبیعی است حل این مشکل تنها در سایه مشارکت فعال نظام بانکی، دولت و در نهایت مردم میسر خواهد بود. در این راستا، اقداماتی چون اختصاص تمامی منابع جذب شده در این خصوص به پرداخت تسهیلات قرض الحسنه، کاهش نرخ ذخیره قانونی سپرده های قرض الحسنه، تلاش جهت پیاده سازی فرآیند واقعی قرض الحسنه و .... می تواند ضمن جلب اعتماد مردم، به احیای جایگاه قرض الحسنه در نظام بانکی کمک شایانی نماید. صندوق قرض الحسنه جام جم بر اساس اهداف متعالی تعریف شده در اساسنامه و جهت گسترش سنت الهی قرض الحسنه و فرهنگ سازی این امر معروف می تواند به عنوان ابزاری مؤثر و پرتوان در جهت تحقق اهداف موصوف عمل نماید .

 

دریافت کارمزد قرض الحسنه :

منظور از کارمزد حق الزحمه اى است که به صورت درصدی از وام در بازپرداخت آن محاسبه و از دریافت کننده تسهیلات در مقابل خدماتی که ارایه می شود ؛ در ابتدای دوره به طور سالانه از اصل باقیمانده وام محاسبه شده و دریافت می گردد.

اغلب فقها و مراجع عظام تقلید، دریافت کارمزد را با وجود سه شرط زیر جایز می دانند :

  • کارمزد همان مزد واقعی کار باشد و بهانه و پوششی برای دریافت ربا محسوب نگردد.
  • به مقدار متعارف و به اندازه ی مخارج صرف شده باشد و نه بیشتر.
  • با توافق و رضایت طرفین صورت گیرد.

جهت انطباق هر چه بیشتر با اهداف قرض الحسنه محاسبه مزد کار بر مبنای قیمت تمام شده و هزینه های واقعی فرایند پرداخت تسهیلات انجام می شود تا گامی موثر در جهت اجرای این سنت الهی برداشته شود .

شفافیت در هزینه کرد منابع:

با توجه به اهمیت صرف منابع در حوزه اهداف تعریف شده و الویت های سازمانی، در صندوق قرض الحسنه جام جم سعی شده که تمام منابع موجود و سپرده های جذب شده و تودیع شده از طرف صندوق بازنشستگی کارکنان سازمان صداو سیما ج.ا.ا و صندوق پس انداز کارکنان سازمان و همچنین تمرکز و تودیع وجوه از سوی خیرین، شخصیت های حقوقی و آحاد مردم در جهت پرداخت تسهیلات قرض الحسنه که همان رسالت و هدف نهایی این مجموعه است و تمام منابع جذب شده در راستای پرداخت تسهیلات به متقاضیان معرفی شده از طرف تودیع کننده در قالب وجوه اداره شده مصرف می گردد. با هدف افزایش شفافیت عملکرد صندوق در جهت شفاف سازی هر چه بیشتر در ارائه گزارشات مالی به عموم کارکنان شاغل و بازنشسته سازمان، نه تنها هیچگونه محدودیتی ندارد بلکه آن را برای خود واجب نیز می داند. 

پوشش جامعه هدف کارکنان شاغل و بازنشسته سازمان صداوسیما ج.ا.ا:

صندوق قرض الحسنه جام جم با هدف تامین بخشی از سبد خرید خانوار کارکنان شاغل و بازنشسته و توانمند سازی عموم ایجاد شده و از وظایف اساسی این صندوق، تلاش در جهت شناخت انواع نیازهای مادی و نیز تامین نیازهای خانواده های محترم آنان می باشد.

اخذ حداقل ضمانت:

یکی از معضلات تسهیلات گیرندگان از گذشته تا کنون تأمین ضامن و ضمانت های درخواستی بانک ها و موسسات و حتی صندوق های قرض الحسنه بوده است. صندوق قرض الحسنه جام جم همواره تلاش می کند تا در اخذ ضمانت از وام گیرندگان ساده ترین رویه را برنامه ریزی و اجرا نماید و در این جهت از انعطاف و تعامل بیشتری برخوردار باشد. در این راستا همکاران بازنشسته سازمان از سپردن تضامین مورد نیاز معاف خواهند بود و بیمه عمر مانده بدهکار نیز اخذ خواهد شد.